Nauczyciele w wielu krajach często skupiają najwięcej uwagi na uczeniu czytania i arytmetyki, głównie dlatego, że te umiejętności są uważane za podstawowe oraz są egzaminowane.
Jednakże większość uczniów – gdy dorośnie – będzie musiała przekazywać swoje myśli innym za pomocą języka mówionego! A skuteczna komunikatywność często nie jest uczona w szkole z taką samą precyzją jak inne części programu.
Te umiejętności SĄ wymagane w większości podstaw programowych, ale niestety, najczęściej widnieją głównie na papierze.
Photo by Chris Sabor on Unsplash
Bo niełatwo je zauważyć w wielu klasach, na wielu lekcjach, gdzie uczniowie nie zostali nauczeni naprawdę skutecznych metod wyrażania się, wysławiania się, dyskusji i debaty.
Nie ćwiczą kunsztu oratorstwa, nie uczą się sztuki mówienia, wygłaszania skutecznie skonstruowanego przemówienia, nie znają podstaw retoryki.
A my dziwimy się, że w mediach widzimy i słyszymy chaos w debatach i rozmowach. Że króluje brak szacunku dla interlokutora.
Komunikatywność na pierwszym miejscu
Okazuje się, że można uczyć inaczej. School 21 (publiczna szkoła w Londynie), wprowadziła „orację”jako podstawowy cel wszystkiego, co robią. Od najwcześniejszych lat nauczyciele pomagają uczniom odnaleźć swój styl mówienia, uprzejmie wyrazić odmienne opinie i umiejętnie, z szacunkiem przeciwstawić się sobie nawzajem.
W artykule Why The Art of Speaking Should Be Taught Alongside Math and Literacy na portalu Mindshift, dowiedziałam się, że zespół Edutopia odwiedził School 21. Nagrano też uczniów, którzy ćwiczyli umiejętności komunikacyjne przy wspaniałym wsparciu ze strony nauczycieli. Warto zobaczyć!
Kolejnym kluczowym elementem programu School 21 jest „dobre samopoczucie”, czyli uczenie funkcjonowania w społeczeństwie oraz wyrażania uczuć. Taka umiejętność jest niezwykle ważna, gdyż uczniowie nawet w młodszych klasach stykają się z trudnymi tematami, takimi jak różnice rasowe, różnorodność poglądów, pomoc innym i życzliwość. Nagrany filmik ukazuje umiejętności komunikacyjne ćwiczone z pomocą nauczycieli.
Ponieważ komunikatywność jest podstawową zasadą Szkoły 21, uczniowie rozwijają swoje umiejętności w szkole aż do matury. Szkoła stara się również pomóc uczniom zobaczyć postępy, jakie osiągnęli, organizując kulminacyjne eventy, na których uczniowie mogą zaprezentować swój kunszt oratorski przed prawdziwą publicznością.
W naszej szkole taki program istnieje od wielu lat. Ćwiczymy z uczniami kilkanaście różnych sposobów oracji, mamy też międzyszkolny konkurs oracji IASAS Forensics, a także od czterech lat prowadzimy TEDxJIS, na którym wybrani przez komisję uczniowie prezentują swoje pomysły lub przemyślenia na różne tematy. Naprawdę warto ćwiczyć umiejętności komunikacji od najmłodszych lat.
Pisałam o tym w wielu wpisach blogowych, na przykład Co ma Flip do Flapa? o komunikacji ustnej, lub Lekcja z zastosowaniem technologii o relacji wypowiedzi ustnej z pisemną, a także w Jak wytępić trolli i nienawiść z sieci? o efektach braku empatii i kunsztu wysławiania się, z szacunkiem – nawet nie zgadzając się z interlokutorem.
Ważne jest również, by uczniowie mogli zobaczyć swoje postępy i porównać poprzednie próby wygłaszania przemówienia z najświeższymi, cieszyć się postępem i sukcesem.
Naprawdę warto poświęcić czas na rozwijanie umiejętności komunikacji!
