ToK, kurs Theory of Knowledge, to element międzynarodowej matury, International Baccalaureat. I chwała tym, którzy go wymyślili. Jakże szczęśliwi są uczniowie, którzy mieli okazję w tym kursie brać udział. Tak, tak, wiem, jest trudny, i nie raz widziałam i łzy rozpaczy nad źle napisanym esejem, frustrację, że to tak trudne, złość i niechęć do następnego projektu… ale jednak KAŻDY uczeń po latach od matury mówi: to był najlepszy kurs jaki miałem w szkole średniej.
Na czym kurs ToK polega? W skrócie: na nauce analitycznego i krytycznego myślenia. Na nauce o nauce. Na nauce odpowiedzialności za wiedzę. Na nauce postaw otwartych na różnorodność i zmienność świata. Cytuję za poznańskim II LO:
„Ideą TOK jest kształtowanie ucznia IB jako obywatela świata o dużym poczuciu odpowiedzialności i otwartego na różnorodności kulturowe we współczesnym świecie.
W tradycyjnym schemacie kursu TOK uczeń, jako ten, który wie (ang. Knower), a więc posiada określoną wiedzę, jest w centrum procesu nauczania i poszukiwania odpowiedzi na takie kluczowe pytania jak:
- Co traktujesz jako wiedzę?
- Jakie są ograniczenia wiedzy?
- Kto posiada wiedzę?
- Jaka jest wartość wiedzy?
- Jakie są implikacje posiadania, albo braku wiedzy?
W ramach programu uczniowie poznają sposoby i narzędzia przyswajania wiedzy (ang. Ways of Knowing), tj.: język, emocje, dedukcję, logikę rozumowania, pamięć, wiarę, percepcję itp. Analizują różne dziedziny wiedzy (ang. Areas of Knowledge), tj.: matematykę, nauki eksperymentalne, nauki społeczne, historię, sztukę i etykę. Identyfikują różnice między własną (Personal Knowledge), osobistym doświadczeniem a wiedzą posiadaną przez społeczności (zawodowe, kulturowe, religijne, naukowe).
Na zakończenie kursu uczniowie wykonują dwa zadania, które służą ocenie stopnia w jakim osiągnęli oni cele kursu.
Zadanie I : Każdy uczeń pisze esej na jeden z sześciu tematów podanych przez IB. Esej musi mieć 1200 do 1600 słów i jest oceniany zewnętrznie.
Zadanie II : Uczeń musi przygotować prezentację na wybrany przez siebie temat w oparciu o sytuacje RLS (Real life situation). Prezentacja jest oceniana wewnętrznie.”
Jest to wręcz fenomenalny kurs. Od kilku dekad apeluję w mojej szkole by WSZYSCY uczniowie mieli do niego dostęp, nie tylko ci, którzy decydują się na pełny wymiar kursów do międzynarodowej matury. Niestety, ograniczenia kadrowo-finansowe nie pozwalają na to. A wielka szkoda.
Dziś przechodząc kolo biblioteki natknęłam się na wystawę prac, zadanie nr. 2. Obejrzyjcie sami. Nawet jest polski akcent! 🙂
A ja lecę do dyrekcji znów próbować przekonywać, jak ważny jest ten kurs w kształtowaniu młodego pokolenia – ważny dla nich samych i dla całego świata!
A czy w Waszych szkołach uczycie analitycznego i krytycznego myślenia, odpowiedzialności za wiedzę i postaw otwartych na różnorodność i zmienność świata?
