Edukacja w 21 wieku, Mentalność rozwojowa, Odpowiedzialność za własną naukę, Pomysł do klasy na dziś!, Uczenie się przez całe życie

Wakacje dla mentalności rozwojowej? Skądże!

Dla wielu osób wzmianka o szkole lub kursach dokształcających/wyrównawczych w czasie wakacji przywodzi na myśl obraz znudzonych uczniów w ławkach i nauczyciela próbującego ich czymś rozbawić. Jakkolwiek próbowałby, nie uda mu się przekonać tych uczniów. Oni już się poddali, już wiedzą, że nie są wystarczająco inteligentni. Lecz to nieprawda, pisze Elizabeth Stein w swoim artykule „Jak podejść do mentalności rozwojowej w letniej szkole?” (How to take a growth mindset approach to summer learning)  i pyta:

“A gdyby tak zakwestionować tę typową wizję szkoły w czasie lata i opracować inne podejście – aktywny program nastawiony na prawdziwą więź między uczniem a jego procesem uczenia się?”

“A gdybyśmy wreszcie wyrzucili typowe stare mity edukacyjne (learning myths) i zastąpili je zrozumieniem “brain-based learning” czyli najnowszych badań dotyczących uczenia się mózgu jako mięśnia, w tym takich czynników jak rozwój poznawczy, w jaki sposób uczniowie inaczej uczą się w zależności od ich wieku oraz dojrzałości społecznej, emocjonalnej i poznawczej?”

“A gdybyśmy skąpali uczniów nie w letnim słońcu ale w przekonaniu, że mogą i potrafią rozbudować swoją inteligencję?”  

girl at beach

Foto@Fotolia

O tym właśnie pisze professor Carol Dweck w swej książce Mindset, The New Psychology of Success.

W dalszej części swojego artykułu Elizabeth Stein opowiada o swej pracy w Smithtown Central School District of Long Island, w stanie Nowy Jork, gdzie zajmuje stanowisko “coach UDL learning” czyli wdraża “Universal Design for Learning” (tu znajdziemy kilka przykładów) oraz jest mentorem dla początkujących nauczycieli.

 

 Jak się latem skupić na mentalności rozwojowej?

W 2013 roku Elizabeth Stein wraz z administratorami szkół oraz podopiecznymi nauczycielami opracowała specjalny program na poziomie klas gimnazjalnych pozwalający każdemu uczniowi znaleźć połączenie między sobą a procesem uczenia się. Program, który nadaje nauce sens. Przebrnęli przez wiele przeszkód by takiego mającego problemy z uczeniem się gimnazjalistę zainspirować do uczenia się inaczej i przez całe życie.

Stein w swym artykule opowiada o procesie, który przeszli sami nauczyciele i administratorzy jej okręgu by zbudować i wdrożyć ten program, stawiający potrzeby ucznia, jego rozwój emocjonalny i pogłębianie wiedzy na pierwszym planie.

Nauczyciele również przeszli i nadal przechodzą szeroko zakrojone szkolenia poprzez uczestnictwo w “Project Presence” by zgłębić zasady “social-emotional learning” (SEL) czyli rozwój socjalnej i emocjonalnej inteligencji, oraz przećwiczyć na sobie medytację “mindfulness” by mogli pomagać w tym swoim uczniom.

Moim zdaniem najważniejszą kwestią była nauczenie się przez nauczycieli terminologii “mentalności rozwojowej” (Growth mindset language) by sukcesywnie mogli wdrażać te terminy do swojego sposobu uczenia i w ten sposób zmienili język jakim mówią do ucznia na język budujący ich wiarę, że dadzą radę. 

Nauczyciele przeszli szkolenie jak pokazać uczniom i jak stale prezentować im ten niezbędny sposób myślenia, mówienia i działania by zbudować wytrwałość i pokonać przeszkody w jakiejkolwiek sytuacji w której można się czegoś sensownego nauczyć. Bo przecież uczymy się przez całe życie, w różnorakich sytuacjach.

 

Program Elizabeth Stein wdrażany był przez trzy lata. Stein opisuje problemy z jakimi borykali się nauczyciele jednocześnie ucząc się samemu i zmieniając swoje podejście do mentalności rozwojowej.

W pierwszym roku okazało się, że większość nauczycieli rozdziela naukę akademicką i zdobywanie wiedzy od SEL czyli socio-emotional learning, że nauczanie nadal było “teacher-centered” a nie “student-centered”. Nauczyciel po prostu nadal stał przed klasą i wykładał.

W drugim roku odwrotnie, priorytet wzięły zajęcia i projekty typu “student-centered” (definicja project-based learning po angielsku) i nauczyciele dali uczniom zbyt wiele swobody.

Dopiero w trzecim roku udało się wypracować złoty środek. Okazało się bowiem, że przecież uczą się i uczniowie i nauczyciele – a więc “LEARNERS” czyli uczący się to są po prostu WSZYSCY.

 

Brzmi to bardzo znajomo – w naszej szkole przeszliśmy podobny program, rozpoczęty mniej więcej w 2010 roku. I nadal szkolimy się, nie tylko na kursach czy wykładach, ale przede wszystkim poprzez naszą współpracę w Professional Learning Community, o których pisałam w “Szkoła ma grać jak orkiestra”.

Ciekawym rozwiązaniem w programie Stein było wprowadzenie lekcji “GENIUS HOUR” – wykrojona codziennie jedna godzina lekcyjna na naukę tematu, który uczeń sam chce zgłębić. W trakcie tej godziny uczniowie uczą się jak wyszukiwać potrzebne im informacje i rozwiązywać napotykane problemy dotyczące swojego projektu. Stein opisuje jak uwolniona kreatywność spowodowała, że uczniowie rozwijali się jako liderzy w tej dziedzinie czy w tym temacie. Brilliant!

 

Letni trening wytrwałości

Ogólnym celem treningu wytrwałości w letnim programie zorganizowanym przez Elizabeth Stein jest wypełnianie luk i przywrócenie uczniom ich naturalnej ciekawości poznawania świata.
Stein wyjaśnia, że aby skoncentrować się na całościowym rozwoju ucznia (The Whole Child Approach to Education), nauczyciele kierują się pięcioma podstawowymi kompetencjami opracowanymi przez organizację CASEL – Collaborative for Academic, Social and Emotional Learning: samoświadomość, samorządność, świadomość społeczna, umiejętność budowania relacji i umiejętność odpowiedzialnego podejmowania decyzji.

Rozwijając te podstawowe kompetencje podczas pracy nad projektem na wybrany przez siebie temat, uczniowie uczą się stosować strategie pomagające im:

  • zaakceptować istnienie przeszkód i problemów
  • rozwiązywać te problemy
  • wytrwać w swym działaniu

W ten sposób uczniowie zmieniają swoją mentalność stałą na mentalność rozwojową. O tym także pisałam w “Szkoła ma grać jak orkiestra”.

Jak to zrobić? Na przykład zaczynamy od przeprogramowania sposobu myślenia i wątpliwości o własnych możliwościach uczenia się. Pomaga to uczniom dotrzeć do punktu z którego już sami chcą dalej pogłębiać wiedzę, podjąć się wyzwania i wytrwać w swym wysiłku by dotrzeć do celu – i celebrować swój sukces! Ważny punkt!

Stein opisuje kilka kluczowych strategii, które zwiększają zainteresowanie uczniów i zmieniają ich mentalność:

a/ STORYTELLING czyli Opowiemy Wam Coś Ciekawego. Nauczyciele opowiadają historie znanych osób, którzy wykazywali wytrwałość i pokonali przeszkody, od Michaela Jordana po Albert Einsteina, a także swoje osobiste sytuacje, lub członków rodziny czy znajomych. Następnie proszą uczniów, by opowiedzieli swoje własne historie – pamiętając, że są odpowiedzialni za to, jak ich opowieści się rozwijają.

b/ WOLNY WYBÓR czyli Dajcie Nam Uczyć się Czego Chcemy. Uczniowie często czekają, aż nauczyciele nimi pokierują, powiedzą im co mają zrobić, a w istocie myślą za nich. Stein twierdzi, że już po pierwszym tygodniu codziennych lekcji “GENIUS HOUR” zauważa się ogromną zmianę, gdyż uczniowie mają możliwość wyboru. Wybór umożliwia uczniom myślenie oraz prowadzi w kierunku samoregulacji i wewnętrznej motywacji uczniów. Stosując strategie zaczerpnięte z Universal Design for Learning Principles and Guidelines, czyli uniwersalnego wzorca zasad i wytycznych dotyczących uczenia się, nauczyciele w programie Elizabeth Stein kształcą uczniów-ekspertów, osiągających wyjątkowy indywidualny sukces. Zmieniają ich mentalność ze stałej na rozwojową.

c/ RUCH I EKSPRESJA czyli Dajcie Nam się Powiercić. Do lekcji w programie Elizabeth Stein włączany jest ruch, by zachęcić uczniów do powiązania razem czego się uczą, dlaczego uczą się i jak najlepiej się tego nauczyć. Niektóre sposoby ruchu i możliwości ekspresyjne są naturalnie osadzone w warsztatach i szkoleniach opartych na projektach. Nauczyciele strategicznie planują lekcje, i na przykład wprowadzają jogę (UWAGA! Działa świetnie na uczniów i z powodzeniem zmniejsza problemy z zachowaniem) by pomóc uczniom skupić się na łączach „umysł-ciało-energia”. Chcą w uczniach wytworzyć bardziej zrelaksowany, pozytywny pogląd na naukę.

Uczniowie muszą aktywnie uczestniczyć w procesie uczenia się, pisze Elizabeth Stein. By mogli zdobyć wiedzę i rozwinąć swe umiejętności społeczne i emocjonalne, muszą odzyskać swoją naturalną chęć poznawania świata i ciekawość. Muszą mieć możliwość wyboru. Muszą wytrenować wytrwałość. To wszystko potrzebne jest by uwierzyć w siebie, w swoje możliwości i zmienić mentalność stałą na mentalność rozwojową. Wtedy osiągną swe osobiste cele i dotrą do sukcesu.

Jeśli więcej uczniów zdobędzie te umiejętności, a więcej nauczycieli zintegruje pracę nad wytrwałością w swym sposobie nauczania, pisze Elizabeth Stein, nie tylko szkoła letnia czy kursy dokształcające i wyrównawcze, ale również edukacja całoroczna staną się bardziej dynamicznym, innowacyjnym, pozytywnym procesem uczenia się, na całe życie.

Taką i ja mam nadzieję.

 

 

Copyright © 2017-2018 oczkiemwedukacje.pl © 2017-2018 Wszystkie prawa zastrzeżone
%d bloggers like this: